Gv 250 Okjijen Sensörü Arızası (LAMBDA Sensörü)
Oksijen sensörü nedir?
Gv250 nin egzoz borusunun egzoz gövdesine bağlandığı yere yakın hizada, etrafında boruya kaynaklı U şeklinde minik bir bariyer ve grenaja doğru giden bir kablo göreceksiniz. Hah evet o işte zımbırtı. Miliamper ve milivolt derecesinde hassas bir akımın taşındığı kabloların hemde kontak uçları altın kaplama seviyesinde hassasiyetle ileti vermesi gereken kabloların deyim yerindeyse teyyareden nem alması, ayağınızı atarken ‘ on ne len’ diyerek ayağınızın takılması yada meraklı bir çocuğun ‘bu ne len’ deyip çekiştirmesi (düğme yada kablo görmeyiversinler bikere) için yapılmış bir düzenektir. 1976 da Bosch emminin icadı olup, bir türlü universalleştirilemeyen aygıttır.
Bu aygıt egzoz gazındaki oksijen miktarını belirli bir ısıya ulaştığında ölçer, (yanma sonrası kalan miktarı) bunu bir şekilde yapar. O kadarına girmeyelim. Oksijen miktarındaki azalma yada çoğalmaya tepki olarak beyine (ECU) miliamper miktarında akım gönderir , beyin bu veriye dayanarak enjektörden püsküren hava-yakıt karışımının ayarlanmasını sağlar. AB standartlarında egzoz emisyonunu tutturmak için bunu yaptığı düşünülmektedir. Hali ile yakıt tüketimini doğrudan etkiler.
Oksijen sensörleri nasıl arızalanır?
Oksijen sensörünün arızalanmasına motor üzerinde bulunan elektronik parçaların bozulması veya yanması durumunda tesisatta dolaşacak yüksek akımlar olabilir. Bu sebeple motora uyumlu konjektör takılmalı ve tesisat korunmalıdır. Bu tür durumlarda 2 sensörde birden yüksek volyaj yada düşük voltaj hatası alınır.
Oksijen sensörlerinin arızalanmasına bir diğer sebepte kötü benzin kullanımıdır. Özellikle sulu benzin veya mazotla karışmış benzin kullanmak sensörleri bozabilir.
Motosiklet ile derelerden veya derin sulardan geçerken egzozdan su girmemesine dikkat etmek gereklidir. Sensörlerin su ile temas etmeside bozulmasına sebep olabilir.
Eskimeye bağlı arızalanmanın motora etkisi
Sensör eskimişse, fazla zayıf ya da fazla yavaş bir sensör sinyali sağlıyor olabilir. Normal eskimenin yanında tabii başka hasar nedenleri de ortaya çıkabilir. Bu konuda ilgili hasar tabloları arızanın nedeni hakkında bilgi verir.
Motor kontrol ünitesi lambda sensörünün sinyalini alamıyorsa ya da sinyal fazla zayıfsa, motor bir tür "kör uçuş" halindedir. Halihazırda yakılan karışımın hangi bileşime sahip olduğunu tespit edemez. Bunun sonucunda acil çalışma moduna geçer ve karışımı otomatik olarak zenginleştirir. Türkçesi: Gerektiğinden fazla yakıt verir. Böylece istenen gücü garantiler ve parçaları aşırı ısınmaktan korur.
Bunun olumsuz sonuçları vardır: Bir yandan otomobilin tüketimi hissedilir şekilde artar – ortalama %15'e varan bir oranda, hatta şehir trafiğinde daha da fazla. Dahası, katalizatör artık doğru çalışamaz, çevreye daha fazla miktarda zararlı madde yayılır.
Bu durum Gv 250 için kitapçıkta her hangi bir kilometre belirtilmemesine karşın yaklaşık 50.000 kilometreye tekabül etmektedir. Bu durum motorun kullanımına göre değişkenlik gösterebilir.
Arızalanırsa nasıl anlaşılır, neler olur ?
1- ECU veri almadığı için motor sürekli zengin karışım kullanmaya başlar,
2- Yakıt sarfiyatı iki katından fazlaya çıkar, yaklaşık 100km/7-8 lt. kadar,
3- Ara gazlanmalarda motor teklemeye meyil eder, sarsıntılı çalışır, gaza hızlı tepki vermez,
4- Egzozdan çiğ benzin kokusu alınabilir, (zengin karışım yakmanın tüm belirtilerini verir)
5- Aynı anda bujilerden biri ıslanmış yada arızaya geçmiş ise motorun çalışması tek silindire düşer ve çalışmayan silindirdeki yakıt monifolttan sonra egzoz içinde alev alarak, egzosun, eksozun, egzostun (canınınz hangisini isterse) kıpkırmızı olmasına sebep olur.
6- Gösterge panelinde F1 ışığı yanar. Bu ateşleme sisteminde bir sorun olduğunu gösteren servis uyarı lambasıdır.
7- F1 ışığının motor soğuduğu zaman söndüğü, ilk çalıştırmada yanmadığı kısa süre sonra ikaza geçtiği sıkça bahsedilmiştir. Mantıklıdır. Çünkü sensörde komple bir arıza yoktur ve kısmen çalışmaktadır. Sensör, egzos gazının yaklaşık 250-300 C’ ye çıkmasını beklemekte ve ondan sonra ölçüm yapmaya başlamaktadır, ısıyı algılar, devreye girer ama sinyal yollamaz ondan sonra ECU duruma uyanır ve F1 ikazı vermeye başlar.
Ne yapmalı? Nasıl olmalı?
Lambda sensörü diğer sensörler gibi kapalı kutudur, direk kendisine müdahale mümkün değildir. Sevmez öyle şeyi. Yerinden nazikçe sökülüp aşındırıcı ve/veya yağlı olmayan çabuk uçucu bir madde ile silinir (tiner, gazyağı,wd40, vb. olmaz) (balata spreyi, benzin, alkol olabilir) ve ardından basınçlı hava ile temizlenebilir, kablosu ve soket girişleri ile soket girişlerinden beyine giden kablo hattı kontrol edilebilir. Soket girişleri çok dikkatli kontrol edilmelidir en ufak bir korozyon dahi o minnacık akımın geçişini engelleyebilir. Bu sebeple soket bağlantıları birçok sensorde en iyi iletkenlerden ve korozyona uğramayan altın kaplama olarak imal edilmektedir. Bu kontroller yapıldıktan sonra yetkili servise gidilir Gerekli inceleme ile sizin arıza tespitiniz uyuşuyorsa ve durum düzelmiş ise sistem resetlenir. Sorun kontrol ve basit temizlik işlemlerine rağmen devam ediyor ise lambda sensörü yenisi ile değiştirilmelidir.
Bu yazı motosiklet.net'ten BLUERAY isimli kullanıcının postundan alıntılanıp düzenlenmiştir.
