Motor ve Şase Civata Tork Değerleri

Periyodik bakım nedeniyle veya çeşitli sebeplerden dağıtılan motor parçalarını birleştiren civata, somun ve saplamaların belli tork değerlerinde sıkılması gerekmektedir. Bu tork değerleri Gv 250 service manuelinde belirtilmiştir. Tork değerine uygun şekilde civata sıkmak için tork anahtarına ihtiyaç vardır.

Motor Bloğu Civata Tork Değerleri

 (Üst kapak civataları)

(Egzoz boğaz civataları)

(Debriyaj kapak civataları)

(Debriyaj civataları)

Şase Civata ve Somun Tork Değerleri

(Silindir saplamaları)

(Üst mesnet ve gidon civataları)

(Statör kapağı, volan ve ön dişli civata ve somunları)

Lastik Tercihi

Gv250 fabrika çıkışı orijinal lastik ebatları:

Ön : 110/90/16

Arka : 150/80/15

Bu rakamlar ne anlama gelir?

Ön ve Arka için :

İlk rakam :Taban genişliği (yere basan kısmı) = 110 mm

İkinci rakam :Yanak genişliği (yandan bakınca görünen genişlik)

Son rakam : Motorlu taşıtlarda kullanılan jantın çapını ifade eder. Ancak kullanılan birim INCH (İngiliz birimi) dir. 1 İnch=2,54 cm ye karşılık gelir. 16 jant ise 40,64 cm dir.


                                        

                                                     Genişlik   Yanak Genişliği     Çap

Lastik Hamuru ne demektir?

Lastiğin yapımında kullanılan saf kauçuk, latex, diğer petrokimya ürünleri gibi malzemelerin karışımına verilen isimdir. Kalitesinden ödün vermek istemeyen lastik üreticileri bu hamur karışımını sır olarak saklarlar.

Çift yada iki hamurlu yada daha fazla hamurlu lastik nedir?

Lastiğin üretimi esnasında tabanında, yanaklarında, jant temas yerlerinde, üzerindeki dişlerde vb. başka yerlerinde kullanım maksadına göre farklı farklı hamurların kullanıldığı lastiklerdir. Lastiğin kuru asfaltta, ıslak asfaltta, çamurda, kuru toprakta, kumda vb şartlarda tutunmasını, fren mesafesini, viraj kabiliyetini belirleyen ana unsur budur. Örneğin lastiğin düz giderken yere değen kısmında daha sert bir hamur kullanılıyorken, virajlarda yere değen kısımlarında daha yumuşak hamur kullanılır. Bu sayede uzun seyahatlerde lastiğin orta kısmı çabuk bitmez aynı zamanda virajlarda yere iyi tutunur. 

Fabrika çıkışı orijinal lastik ebatlarının kullanılmasındaki tavsiyeler neden önemlidir?

Bu bir ağırlık ve denge denklemidir, aslı mühendislik hesaplarında yatar.

Orijinalinden kalın lastik takınca aracın yola tutunması tahminlerin aksine azalacaktır. En basit hesap ile cm2 başına yere düşen bası kuvveti yüzey genişledikçe azalır. En basit anlatımı bir çivinin üzerine 5 kg ağırlık koyunuz ve çiviyi de elinizin üstüne, yapmazsınız dimi netice belli, çiviyi ters çevirin hani sivri ucu batar dersiniz ya, Gene acıtır. Peki aynı ağırlığı bir gazoz şişesi üstüne koyun, altına da elinizi, hiç te rahatsız etmez. Elinize uygulanan kuvvetin asfalta yapıldığını düşünün. Sizce hangisi yere daha iyi tutunur. Normalden İnce lastiğe gelince biraz farklı bir durum var. İyi bir tutunma ve frenleme ile beraber viraj performansı için yere uygulanması gereken 200Kg.lık bir kuvvet var, ince lastiği takınca bu kuvvet çok küçük bir alana uygulanıyor bu durumda da sürtünme alanı azalıyor, drenç azalıyor Yani asıl kazanılması gereken kuvvet boşa gidiyor. Kısacası lastik genişliği her motorun ağırlığına göre optimize edilmek zorundadır. Asıl olan güç değil ağırlıktır.

Gv250 için orijinal lastik ebatlarını bilinen kaliteli üreticilerden temin etmek şu gün için mümkün değildir. Bunun içerisinde bir takım ticari işbirliklerinin olduğunu düşünmeden edemiyoruz. Kaliteli üretim yapan firmaların bu tip anlaşmalara ihtiyacı olmadığı için o günün şartlarında yaptıkları araştırmalar sonucunda bir çok markanın orijinali yerine ortak noktada kullanılabilecek ölçülerde üretim yapmaktadırlar. Bu kesin bir kavram değil sadece gözlemlerim sonucu ulaştığım bir teoridir. Bir konuda teori sunabilmek ise öyle sallamasyonca olmaz, konu hakkında bilgi sahibi bir çok kimsenin hımmm evet haklılık payı var demesi, yapılan araştırmaların aksini ortaya koyacak bir durum olmaması şeklinde ortaya çıkar. Yanlış olduğu ispat edilinceye kadar, ve kesinlikle yanlıştır deninceye kadar arada kalan kısmına teori denilmektedir.

Dikkat! Her lastik değişiminde sibopların da yenilenmesini tavsiye ederim.


Gv250 için en orijinal ebatların dışında önerilen marka ve ebatlar nelerdir?

1.) Michelin

İlk terciğimiz Michelin oluyor, yumuşak hamuru sayesinde ani frenlerde, virajlarda, yağmurda ve zor şartlarda yere tutunan bir hamura sahip. Kullanıcıları memnun, çok güzel bir lastik olmasına karşın ülkemizde astronomik bir rakama satılıyor, çiftini yaklaşık 1200 TL'den alabilirsiniz. Bir dez avantajıda Gv 250 gizi daha çok uzun yolculuklar için kullanılan motosikletlerde lastik ömrünün çok kısa olması, bu tür yumuşak hamurlu lastikler yaklaşık 10.000 km ömre sahiptir. Bu sebepten tercih ederken motorunuzu nasıl ve ne amaçla kullandığınıza bakmanızda fayda var.

Arka Lastik: Michelin Commander II 140/90B15 76H

Ön Lastik: Michelin City Grip 110/80-16 55S

2.) Brighstone 

Bridgestone marka lastiğin kalite ve hamur cinsi açısından Michelinden pek farkı yoktur.

Arka Lastik: Bridgestone 150/80-15 70H Exedra G546

Ön Lastik: Bridgestone 110/90-16 59V Battlax BT-45

3.) Pirelli

Pirelli'de yukarıdaki 2 marka gibi hamur kalitesi iyi bir lastiktir.

Arka Lastik: Pirelli MT66 Route 140/90-15 70H

Ön Lastik: Pirelli 110/90-16 59V TL Sport Demon

4.) Metzeler

Metzellerin adı son yıllarda duyulmaya başladı fakat eskiden beri kaliteli lastik üreten bir firmadır. Metzeller hamur cinsi olarak sert bir lastik, cruiser ve enduro motorlarda uzun yollarda kullanılması için üretilmiş mevsimlik bir lastiktir. Islak asfaltta performansı çok kötü olmamasına karşın, çokta iyi değildir. 

Arka Lastik: Metzeler 140/80B15 67H TL ME 880 Marathon

Ön Lastik: Metzeler 110/90-16 59S TT Perfect ME 77

5.) Mitas / Sava

Eski adıyla Sava yeni adıyla Mitas, Slovenya malı orta kalite tabir edilen mevsimlik bir lastiktir. Sıcak havalarda ve sıcak asfaltta viraj performansı ve fren performansı iyiyken, soğuk asfaltta geç ısınmaktadır, bu yüzden virajlarda ve frenlerde dikkat etmek gerekir. Kullanıcıları fiyat/performans lastiği olduğunu söylemektedir. Piyasada yaklaşık çiftini 500 liraya alabilirsiniz.

Arka Lastik: Mitas 140/90-15 MC7 70R TL TT

Ön Lastik: Mitas 110/90-16 MC7 59P TL/TT

Lastik siparişi verirken dikkat edilecek bir hususta, lastik üretim tarihinin en fazla 1 sene öncesi olmasıdır. Lastik depoda bekledikçe sertleşmektedir ve özelliğini kaybetmektedir. Bu yüzden piyasa değerinin altında fiyat veren sitelerden alışveriş yaparken arayıp üretim tarihi sorunuz.

*Week: Hafta

*Year: Yıl

Bu yazı motosiklet.net'ten BLUERAY isimli kullanıcının postundan alıntılanıp düzenlenmiştir.

Beyin Resetleme

NOT:Aşağıda anlatılan resetleme işlemi sadece DELPHİ beyin kullanan motorlar içindir.

Beyin (ECU) nedir?

Hyosung Gv 250 nin enjeksiyonlu yakıt sistemine geçtikten sonra kullanmaya başladığı parçadır, motordaki tüm sensörlerden aldığı bilgileri toplayıp enjeksiyonun minimum yakıtla maksimum performans üretmesini sağlar.

Motorunuzu sürüş tarzınıza göre bir harita çıkartıp enjeksiyonun benzin püskürtmesini bu haritaya göre ayarlar, örneğin sık sık uzun yola çıkıyorsanız motorunuz üst devirlerde iyi bir performans verirken alt devirlerde kullanıldığında normalden fazla benzin yakabilir. Şehir içinde kullanmaya başladığınızda bu durum kısa sürede düzelecektir.

Motorunuzdaki sensörlerden her hangi birisi arızalandığı zaman arızayı FI ışığı ile bildiren parçadır.

Gv 250'de koltuğun altında tam akünün arkasında yer alır.

ECU ne zaman resetlenmeli?

Motorunuzda FI ışığını yakan bir problem yaşandığında ve siz bu problemi çözdüyseniz FI ışığının sönmesini sağlamak için resetlenmelidir. Bilinenin aksine egzost değişiminde resetlenmemelidir. Herhangi bir sorun varsa beyin resetlemek ile bu sorunu çözemezsiniz.

ECU nasıl resetlenir?

1-)Motorunuzun kontağını OFF konumuna getirin ve koltuğun altında bulunan ECU'yu soketlerinden ayırın ve motorla bağlantısını kesin.

2-)Motorunuzun kontağı kapalı iken akünün önce -(eksi) sonra +(artı) kutbunu sökün ve aküyü motordan ayırın.

3-)Yaklaşık 15 dakika boyunca akü ve beyin motordan ayrı bekleyin, bu süre içerisinde beyin enerji almadığı için beyin kendini resetleyecektir.

4-)ECU'nun soketlerini yerine takın, ardından aküyü motora bağlayın. Aküyü takarken önce +(artı) ardından -(eksi) kutbunu takın.

Not:Akü kutuplarını ters bağlamanız durumunda motorun elektrik tesisatı ve beyin zarar görecektir.

5-)Motorunuzu çalıştırın ve 15 dakika rölantide çalıştırın.

6-)Motor 15 dakika çalıştıktan sonra kontağı kapatın ve 10 dakika kadar bekleyin.

7-)Son aşamada motoru çalıştırın ve günlük yaşantıda motorunuzu nasıl sürüyorsanız bu şekilde bir tura çıkın. Bu aşamada sıfırlanan enjeksiyon haritası yüzünden motorunuz fazla yakıt yakabilir veya performans kaybı yaşayabilir. Haritayı oluşturduktan sonra bu durum düzelecektir.

Motorunuza şehir içinde biniyorsanız trafikte bir süre motor sürün, eğer şehir dışında binmeyi planlıyorsanız üst devirlerde sabit süratlerde motosikletinizi sürün, enjeksiyon haritası sizin sürüş tarzınıza göre oluşacaktir.

Kaynak:http://www.riderchris.com/hyosung/resetting-ecu-settings-hyosung/

Yedek Parça Temini

Yedek Parça Temini

Bilindiği üzere şu anda Hyosung markasının distribitörü olan Uniteks firması yedek parça getirmiyor. Türkiyede kullanıcısı fazla olduğundan bu yedek parça ihtiyacını karşılamak amacıyla parça getiren firmalar var, yani Türkiyede hiç parçası yok demek yanlış olur.

Kronik arızalar ve periyodik bakım için gerekli parçaları bolca bulabilirsiniz, bunların dışında kalan debriyaj grubu, krank-piston, amortisörler gibi parçalarıda sıkı bir araştırmayla satan firmaların veya kişilerin olduğunu görüceksiniz.

Yedek parça bulabileceğiniz bazı internet siteleri;

-Motopit

-Merkez Yedek Parça

-Delta Motorlu Araçlar

-MotoranYP (Koreden İthal Ediyor.)


Periyodik Bakım Parçaları

1-)Yağ Filtresi: Yedek parçacılarda ve internette rahatlıkla bulabileceğiniz universal bir parçadır. Kaliteli markalar dışında bazı motorlarla aynı yağ filtresini kullandığı için motor ismiylede bulabilirsiniz. Fiyatı 5-40 TL arasında değişir.

-KN-131 Yağ filtresi
-Hilfo HF-131 Yağ filtresi
-Sunwa HF-131 Yağ filtresi
-TVS Apache 150 Yağ filtresi
-Suzuki AN 125 Yağ Filtresi
-Hyosung GV, GT, GTR 250 Yağ filtresi

2-)Hava Filtresi: Orijinalini internet sitelerinde bulabilirsiniz. Yan sanayi olan versiyonu DeltaForce markası ile heryerde satılıyor, kullanmanızda bir sakınca yok. Performans ve yakıt açısından orjinalinden bir farkı yok.

Orjinal hava filtresinin fiyatı 45-50 TL arasında değşiyor. Yan sanayisi ise 25-30 TL

3-)Buji:Piyasada en rahat bulabileceğiniz parçadır. Gv 250 için CR8E veya CR9E NGK bujileri tercih etmelisiniz. İridium bujinin ömrü uzundur ancak Gv 250 gibi performans beklenmeyen motorlarda kullanılması pek tavsiye edilmez. CR8E bujinin fiyatı 25-30 TL dir.

4-)Debriyaj Teli: Piyasada orjinalini bulmanız zordur, ancak yan sanayi olarak üreten bir Türk firması var ve bağlantı parçalarından kablosuna kadar birebir üretmişler, uygun fiyata alıp takabilirsiniz. Kalitesiz bir ürün değildir. Fiyatı yaklaşık 35 TL dir.

5-)Gaz Teli: Piyasada orjinali ve yan sanayisi bolca bulunmaktadır. Enjeksiyonlu ve karbratörlü modellerde gaz teli tipi farklıdır. Enejsiyonlu modeller için gaz kelebeğine bağlanan 2 uç bulunmaktadır. Karbratörlü motorlar tek karbratör olduğu için gaz kelebeğine bağlanan tek uç vardır. Satın alırken buna dikkat etmenizde fayda var. Fiyatı yaklaşık 50 TL dir.

6-)Ön ve Arka Fren Balataları: Ön fren balatası üniversal olduğu için bir çok farklı markada piyasada bulunabilir. İnternette kısa bir araştırmayla bulabilirsiniz veya tamircinize sorabilirsiniz.
Arka fren balatası orijinal olarak bulunabilir yada isteğe bağlı olarak organik veya sinterli olarak tercih edebilirsiniz. Fiyatlatr 40-140 TL arasında değişir.

Ön sinterli fren balatası EBC FA086HH (120 TL)

 Arka Organik Kevlar Fren Balatası EBC S606 (114 TL)

7-)Akü: Gv 250 için akü ararken biraz zorlanıla bilir, bu yüzden ben akünün kodunu veriyorum. Bu kod ile her markada Gv250 ye uygun aküyü görüntüleyebilirsiniz. Gv 250 Karbratörlü model için minimum 12V-8Amp Enjeksiyonlu model için minimum 12V-10Amp akü kullanılmalıdır.

Tavsiyem 12V-12Amp akü kullanmanızdır. Amperi yüksek akü güçlü marş basar ve akünün zayıflasa bile motoru çalıştırma ihtimali yükselir.

Piyasa bir kaç çeşit ve kalitede akü vardır, bütçeye ve kullanım amacına göre hangisini alacağınızı belirleyebilirsiniz. Kaliteli aküler uzun süre çalıştırılmayan motorlarda kolay kolay ölmez ve motorunuzu düzenli kullanıyorsanız 3 seneye kadar ömre sahiptir. Kalitesi düşük aküler en fazla 1-2 senede ömrünü tamamlar ve kışın soğuk havalarda marş basmayabilir. Aşağıdaki verilen akülerin hepsi iyi şartlarda kullanıldığında 2-3 sene çalışacaktır.

Akü kodu: YTX14-BS

-Yuasa YTX14-BS: Kaliteli ve tavsiye edilen akü.(400 TL)

-Bosch YTX14-BS : Orta kalite akü kullananlar memnun.(250 TL)

-Unibat YTX14-BS : Orta kalite akü Türkiye piyasasına yeni girdi. (300 TL)

-VLM YTX14-BS : Çin malı çok kötü olmayan akü, kısa vadede memnun olmayan yok.(200 TL)

8-)Aktarma Zinciri: Piyasada çeşitli markalarda zincirler bulmak mümkün ancak biz Gv 250 kullanıcıları olarak kesinlikle D.I.D marka zincir kullanılmasını öneriyoruz. Diğer zincirlerden bir miktar pahalı olmasına karşın neredeyse 3 kat uzun ömrü sayesinde oldukça ekonomiktir. Aynı zamanda güvenlik açısından da diğer markalara göre ön plandadır, beklenmedik bir anda kopup sürüşü tehlikeye atma ihtimali çok düşüktür.

Gv 250 için 520-116 zincir kodu ile araştırma yapabilirsiniz 520 genişlik, 116 bakla sayısını ifade eder. 118 veya 120 baklalı zincirleride alabilirsiniz takılırken 2 veya 4 bakla sökülür ve o şekilde takılır. Piyasada 116 bakla bulmak zordur.

9-)Debriyaj balatası: Çok sık gerekli olan bir motor parçası olmasa da zaman zaman kullanımdan kaynaklı debriyaj balatası bitebilir. Seri kalkışlar yapmak, yarım debriyaj gibi durumlar debriyaj balatasının erken aşınmasına neden olur. Bunların dışında debriyaj balatasının belli bir kilometre ömrü yoktur. Debriyaj balatası değişiminde debriyaj tasındaki yayların da değiştirilmesi önerilir.

-Newfren debriyaj balatası
-Orijinal debriyaj balatası

Oksijen Sensörü Arızası

Gv 250 Okjijen Sensörü Arızası (LAMBDA Sensörü)


Oksijen sensörü nedir?

Gv250 nin egzoz borusunun egzoz gövdesine bağlandığı yere yakın hizada, etrafında boruya kaynaklı U şeklinde minik bir bariyer ve grenaja doğru giden bir kablo göreceksiniz. Hah evet o işte zımbırtı. Miliamper ve milivolt derecesinde hassas bir akımın taşındığı kabloların hemde kontak uçları altın kaplama seviyesinde hassasiyetle ileti vermesi gereken kabloların deyim yerindeyse teyyareden nem alması, ayağınızı atarken ‘ on ne len’ diyerek ayağınızın takılması yada meraklı bir çocuğun ‘bu ne len’ deyip çekiştirmesi (düğme yada kablo görmeyiversinler bikere) için yapılmış bir düzenektir. 1976 da Bosch emminin icadı olup, bir türlü universalleştirilemeyen aygıttır.

Bu aygıt egzoz gazındaki oksijen miktarını belirli bir ısıya ulaştığında ölçer, (yanma sonrası kalan miktarı) bunu bir şekilde yapar. O kadarına girmeyelim. Oksijen miktarındaki azalma yada çoğalmaya tepki olarak beyine (ECU) miliamper miktarında akım gönderir , beyin bu veriye dayanarak enjektörden püsküren hava-yakıt karışımının ayarlanmasını sağlar. AB standartlarında egzoz emisyonunu tutturmak için bunu yaptığı düşünülmektedir. Hali ile yakıt tüketimini doğrudan etkiler.

Oksijen sensörleri nasıl arızalanır?

Oksijen sensörünün arızalanmasına motor üzerinde bulunan elektronik parçaların bozulması veya yanması durumunda tesisatta dolaşacak yüksek akımlar olabilir. Bu sebeple motora uyumlu konjektör takılmalı ve tesisat korunmalıdır. Bu tür durumlarda 2 sensörde birden yüksek volyaj yada düşük voltaj hatası alınır.

Oksijen sensörlerinin arızalanmasına bir diğer sebepte kötü benzin kullanımıdır. Özellikle sulu benzin veya mazotla karışmış benzin kullanmak sensörleri bozabilir.

Motosiklet ile derelerden veya derin sulardan geçerken egzozdan su girmemesine dikkat etmek gereklidir. Sensörlerin su ile temas etmeside bozulmasına sebep olabilir.


Eskimeye bağlı arızalanmanın motora etkisi

Sensör eskimişse, fazla zayıf ya da fazla yavaş bir sensör sinyali sağlıyor olabilir. Normal eskimenin yanında tabii başka hasar nedenleri de ortaya çıkabilir. Bu konuda ilgili hasar tabloları arızanın nedeni hakkında bilgi verir.

Motor kontrol ünitesi lambda sensörünün sinyalini alamıyorsa ya da sinyal fazla zayıfsa, motor bir tür "kör uçuş" halindedir. Halihazırda yakılan karışımın hangi bileşime sahip olduğunu tespit edemez. Bunun sonucunda acil çalışma moduna geçer ve karışımı otomatik olarak zenginleştirir. Türkçesi: Gerektiğinden fazla yakıt verir. Böylece istenen gücü garantiler ve parçaları aşırı ısınmaktan korur.

Bunun olumsuz sonuçları vardır: Bir yandan otomobilin tüketimi hissedilir şekilde artar – ortalama %15'e varan bir oranda, hatta şehir trafiğinde daha da fazla. Dahası, katalizatör artık doğru çalışamaz, çevreye daha fazla miktarda zararlı madde yayılır.

Bu durum Gv 250 için kitapçıkta her hangi bir kilometre belirtilmemesine karşın yaklaşık 50.000 kilometreye tekabül etmektedir. Bu durum motorun kullanımına göre değişkenlik gösterebilir.


Arızalanırsa nasıl anlaşılır, neler olur ?

1- ECU veri almadığı için motor sürekli zengin karışım kullanmaya başlar,
2- Yakıt sarfiyatı iki katından fazlaya çıkar, yaklaşık 100km/7-8 lt. kadar,
3- Ara gazlanmalarda motor teklemeye meyil eder, sarsıntılı çalışır, gaza hızlı tepki vermez,
4- Egzozdan çiğ benzin kokusu alınabilir, (zengin karışım yakmanın tüm belirtilerini verir)
5- Aynı anda bujilerden biri ıslanmış yada arızaya geçmiş ise motorun çalışması tek silindire düşer ve çalışmayan silindirdeki yakıt monifolttan sonra egzoz içinde alev alarak, egzosun, eksozun, egzostun (canınınz hangisini isterse) kıpkırmızı olmasına sebep olur.
6- Gösterge panelinde F1 ışığı yanar. Bu ateşleme sisteminde bir sorun olduğunu gösteren servis uyarı lambasıdır.
7- F1 ışığının motor soğuduğu zaman söndüğü, ilk çalıştırmada yanmadığı kısa süre sonra ikaza geçtiği sıkça bahsedilmiştir. Mantıklıdır. Çünkü sensörde komple bir arıza yoktur ve kısmen çalışmaktadır. Sensör, egzos gazının yaklaşık 250-300 C’ ye çıkmasını beklemekte ve ondan sonra ölçüm yapmaya başlamaktadır, ısıyı algılar, devreye girer ama sinyal yollamaz ondan sonra ECU duruma uyanır ve F1 ikazı vermeye başlar.


Ne yapmalı? Nasıl olmalı? 

Lambda sensörü diğer sensörler gibi kapalı kutudur, direk kendisine müdahale mümkün değildir. Sevmez öyle şeyi. Yerinden nazikçe sökülüp aşındırıcı ve/veya yağlı olmayan çabuk uçucu bir madde ile silinir (tiner, gazyağı,wd40, vb. olmaz) (balata spreyi, benzin, alkol olabilir) ve ardından basınçlı hava ile temizlenebilir, kablosu ve soket girişleri ile soket girişlerinden beyine giden kablo hattı kontrol edilebilir. Soket girişleri çok dikkatli kontrol edilmelidir en ufak bir korozyon dahi o minnacık akımın geçişini engelleyebilir. Bu sebeple soket bağlantıları birçok sensorde en iyi iletkenlerden ve korozyona uğramayan altın kaplama olarak imal edilmektedir. Bu kontroller yapıldıktan sonra yetkili servise gidilir  Gerekli inceleme ile sizin arıza tespitiniz uyuşuyorsa ve durum düzelmiş ise sistem resetlenir. Sorun kontrol ve basit temizlik işlemlerine rağmen devam ediyor ise lambda sensörü yenisi ile değiştirilmelidir.

Bu yazı motosiklet.net'ten BLUERAY isimli kullanıcının postundan alıntılanıp düzenlenmiştir.

Konjektör Arızası

Konjektör Nedir?

Bahsedecek olduğumuz bu parçaya aslına bakınca konjektör demek yanlıştır ancak, aramızda ismi her nedense bu şekilde kalmıştır. Konjektör TERS AKIM ENGELLEYİCİ bir devredir. Yani elektrik üreteci çalışmadığı zamanlarda depolamada kullanılan akünün yada sistemdeki başka elektriksel kaynakların üretece doğru geri akmasını engelleyen sistemdir. Her neyse. Biz alışıldığı üzere konjektör demeye devam edelim.

Motorda elektrik üretimi yapan bir dinamo olduğunu ve üretim için gerekli hareketi motorun kendi gücünden aktarma organları vasıtası ile aldığını bilmekteyiz. Bu dinamo denen aletin diğer bir adı ise forumda sıkça geçen STATÖR’dür. Motosikletimizdeki bu organ üretimini AC olarak (Alternatif Akım , Dalgalı Akım) olarak yapmaktadır. Madem ki dinamoyu hareket ettiren şey motorun kendi mekanik gücüdür, bu da demektir ki bu güç dengesizdir. Yani, motor devri yükselip, düştükçe dinamonun hızı da değişmekte ve ürettiği elektrik miktarıda buna bağlı olarak (voltaj) değişmektedir.

Bilindiği üzere AKÜ, DC (Doğru Akım, Doğrusal Akım) depolayan ve şarj edilmesi gereken bir alettir. Şarj işlemi ise yine uygun voltajdaki DC Akımı ile yapılmaktadır.

Motorsikletimiz üzerindeki tüm ekekriksel donanım kornadan sinyalden marş motoruna ordan bujilere kada tamamı DC akım ile çalışmaktadır.

İşte konjektör burada iş görmektedir. Akımı regüle etmekte yani istenilen akım tipine ve miktarına çevirmektedir. Telefonunuzu şarj eden adaptör de bir çeşit konjektördür.

Sonuç olarak; dinamo motosikletin krank milindeki dönüş hızı (devir) kadar mekanik hareketi alır, 20-80 volt kadar AC akımı üretir ardından da bu akımı KONJEKTÖR’e gönderir. Konjektör bu akımı alır önce DC’ye çevirir sonra istenilen voltaja düşürür ardından da Şarj işlemi için aküye gönderir. İlaveten akü tamamen şarj olduğunda aküye giden akımı keser ve aküyü korur. Aküdeki depolanmış voltaj düşünce tekrar şarj işlemine başlar Akü’yü sürekli dolu olmasını sağlar. 

Konjektör neden arızalanır?

Tüm elektriksel cihazların bilindiği üzere saat olarak hesaplanmış bir ömrü olduğunu bilmekteyiz ancak bu yazımızda ömrünü doldurduğu için arızalandı konusuna girmeyeceğiz. Bizim derdimiz üretim yahut kullanıcı kusuruna dair incelemelerdir. Bulguların tamamında konjektör bağlantılarınn eridiği, yandığı görülmüştür.

1- Akü çalışma ömrünü doldurmuş yahut arızalandığı için şarj edilemiyor. Bu durumda konjektör sürekli faal durumda olacak, aralıksız biçimde aküyü şarj etmeye çalışacak Konjekör aynı adaptörlerde olduğu gibi çalıştığında ısı yayan bir alettir ve soğuması için üzerinde metal kanatçıklar vardır. Bu sürekli ve tam kapasitede çalışma hali ise konjektörün aşırı ısınmasına içerisindeki devrelerin ve kendisine bağlı olan kablo girişlerinin erimesine hatta yanmasına sebep olacaktır. Erime nedeni ile kablolar açıkta kalacak muhtemelen kısa devre sonucu arızaya neden olacak, kısa devre olmasa bile kendi devre elemanları kavrulacaktır.

2- Konjektörün bulunduğu alan yeterince havalanmıyor ise yine yüksek ısı faktörü egemen olacaktır.

3- Konjektöre bağlı olan kablolarda bir gevşeme vardır. Bu gevşek noktada kıvılcım atlaması veya yüksek bir drenç meydana gelebilir. Bu durumda kablo bağlantılarının yanması sözkonusudur. Yanan kablolar kısa devreye neden olacak ve konjektörü az bir zaman içinde bozacaktır.

4- Fabrika, motosikletin üzerinde bulunan elektriksel elemanların harcadığı güce göre bir konjektör tipi ve akü kullanmış, kablolamadan sigortalara kadar tüm sistemi bir denge üzerine kurmuş ancak çok az miktarda da güvenlik gerekçesi ile rezerv potansiyel bırakmıştır. Yani biraz zorlamaya karşı önlem almıştır. Durum böyle iken motorsiklete sonradan ilave edilen her elektriksel parça (sis farı, led farlar, çakmak, usb soketler, elcik ısıtma, teyp vs.) ayrı bir yük oluşturacaktır. Sistem dengesinin üzerine çıkıldığında konjektör sürekli aküyü doldurmak durumunda kalacaktır, buda konjektörün zorlanmasına sebebiyet verir.

5- Dinamo gereğinden fazla akım üretmektedir ve yine konjektörün devre elemanlarını zorlayacak ve yanmalarına sebep olacaktır.

Konjektör arızası yaşayan kullanıcılar ne gibi sorunlarla karşılaşıyor ?

1- Motor tek marşta çalışmaz, uzun süre marşa basmanız gerekir.

2- Motoru bir süre kullanmadıktan sonra marş basmanız gerektiğinde marş basmaz.

3- Düz yolda giderken motor stop edebilir.

4- Düşük hızlarda ve durduğunuzda motordan yanık kablo kokusu gelir. (Sele altından)

5- Aküyü şarj ettirmenize rağmen bir kaç gün içinde yeniden marş basmaz.

6- Kontak açmanıza rağmen hiç bir şekilde elektrik gelmez. (Sigorta atmıştır.)

7- Sele altından dumanlar çıkmaya başlar. (Korkmayın birşey olmuyor.)

Yukarıdaki altı maddeye bakınca problemin ya yanık kokusundan yada akünün boş olmasından meydana çıktığı anlaşılıyor. Ancak seleyi kaldırdığınızda bir yanık kokusu yok ise kablo girişleri sağlam ve yerli yerindeyse aküden şüphelenmeniz önceliklidir. Evinizde bir akü şarz aleti bulundurmanız ısrarla tavsiye edilir. Ucuz bir alettir ve iyi ki almışım len, aferin bana dedirtecek bir cihazdır.

Konjektör Arıza Teşhisi nasıl yapılır ?

Konjektörün çalışıp çalışmadığını kontrol etmemiz için gerekli olan alet avometredir. Çeşitli birimlerde elektrik akımlarını ölçmeye yarayan bir alettir. Biz motosikletimizde Volt(V) üzerinden ölçüm yapacağımız için avometrenin üzerindeki düğmeyi V simgesinin üzerine getiriyoruz.

Avometrenin kırmızı kablosunu akünün artı(+) kutbuna, siyah kablosunun ucunu ise eksi(-) kutbuna yerleştiriyoruz.

Motor çalışmıyorken avometrenin göstermesi gereken değer 11,6 V ile 12,6 V arasında olmalıdır. Bu ölçüler sağlıklı bir akünün göstermesi gereken voltaj değerleridir, eğer akü 11,6 V altında bir ölçü gösteriyorsa akünüz boş demektir.

Motoru çalıştırıyoruz, şimdi rölantide ve 5.500 devirde göstereceği voltaj değerleri ile konjektörün çalışıp çalışmadığının kontrolünü yapmış olacağız.

Motor rölantide iken göstermesi gereken voltaj değeri 13,0 V ile 13,5 V olmalıdır. Far, elcik ısıtma, sis farları gibi donanımlar çalışıyorken bu değer 12,5 V a kadar düşebilir. 

Motorun devrini 5.500 dev/dk sabitlediğimiz zaman voltaj değerinin14 V ile 14,5 V arasında bir değer göstermesi gerekmektedir. 

Eğer konjektörünüz arızalı ise rölantide ve 5.500 devirde avometrenin göstereceği değer yaklaşık olarak 12,0 V ile 13,0 V arası olacaktır. Bu demek oluyorki konjektörünüz aküye yeterli derecede enerji göndermiyor ve şarj etmiyor. Bu sebeple motorunuz üzerindeki tüm elektriksel donanımları aküden enerji alarak kullanıyor. Buda çok kısa sürede akünüzün bitmesine sebebiyet verecektir.

Konjektör arızası nasıl giderilir?

Hyosung marka motosikletlerde kullanılan konjektörlerin genelde ömrü kısıtlıdır. Tahmini bir kilometre vermek gerekirse bu kilometre 20.000 dir. Eğer yüksek kapasiteli konjektör kullanılırsa bu ömür uzayabilir. Yukarıda bahsedildiği gibi durumlar söz konusu olduğunda ve avometre ile konjektör arızası tespit edildiğinde yapılacak şey yeni bir konjektör takmaktır.

Motorumuzda konjektör bağlantıları plastik soketler ile yapılmıştır. Tavsiyem bu soketlerin iptal edilmesi ve tek tek yanmaz bant ile birbirine bağlanmasıdır. Bu işlemleri tesisattan anlayan tecrubeli birisinin yapması önemlidir. 

Piyasada çeşitli firmalar Gv 250'nin orijinal konjektörünü 300 TL ye satmaktadır. Benim tavsiyem her hangi bir 250cc motorun konjektörünü kullanmanız yönünde olucaktır. Bu şekilde çok daha ucuza bu sorunu çözebilirsiniz. Bunun motorunuz için bir tehlikesi yoktur, konjektör üniversal bir parçadır. Orjinali ile aynı görevi yerine getirir.

Dikkat edilmesi gereken kapasitesi 250cc motosikletlere uygun üretilmiş olmasıdır. Düşük kapasiteli konjektörler statöre zarar verebilir. 

Gv 250 ye uyumlu konjektörler ;

-YBR 125 konjektörü (Karbratörlü modeller 2005-2008)

-XF - 645 konjektör (Enjeksiyonlu modeller 2010-2015)
-Mosfet FH020AA konjektör (Tüm modeller için uyum sağlar)

Bu yazı motosiklet.net'ten BLUERAY isimli kullanıcının postundan alıntılanarak düzenlenmiştir.

Servis ve Kullanıcı Kitapçığı

Owner's Manual motorun kullanıcılarının, motorun bakımı ile ilgili bilgilendirildiği ve basik bakımlarını yapmaları için yönlendirildiği kitapçıktır.

Service Manual motorun servisinin enjeksiyon ayarları, motorun ağır bakımlarını yapması için yönlendiren kitapçıktır.

Aşağıda iki kitapçığa da ulaşabilir, aradığınızı bulabilirsiniz.

Owner's Manuel Link;
Enjeksiyonlu model kullanıcı kitapçığı
Karbratörlü model kullanıcı kitapçığı


Service Manuel Link;
Karbratörlü model kitapçığı
Enjeksiyonlu model kitapçığı

Güncel kitapçık Link;

https://drive.google.com/file/d/0B_K74IPleGdTYXNralpob1R3X1E/view?usp=sharing&resourcekey=0-_6S38MfamU9nkyKmkmLoeg